Panels & Lezing
Locatie

Theaterzaal (De Vooruit)

Datum & Tijd

13 december 13:30 - 15:00

Toegankelijkheid
Taal vaardigheid

Je begrijpt of spreekt nog niet veel Nederlands.

Je begrijpt al een beetje Nederlands maar je spreekt het nog niet zo goed.

Je begrijpt vrij veel Nederlands en kan ook iets vertellen.

Je begrijpt veel Nederlands en spreekt het goed.

Rolstoeltoegankelijk
Terug naar Programma

Wat we herinneren

Wie bepaalt wat we herinneren? Wat wordt herdacht, en wat wordt verzwegen? Wat krijgt een standbeeld, en wat verdwijnt in de marge van een voetnoot?

Geschiedenis lijkt op het eerste gezicht een verzameling feiten, een chronologisch overzicht van gebeurtenissen zoals ze zouden zijn gebeurd.

Maar wat we als 'de geschiedenis' beschouwen, is zelden neutraal. Achter elk verhaal schuilt een keuze: wat wordt verteld, door wie, en waarom precies dat? Vaak komt de dominante versie van het verleden overeen met het perspectief van wie aan het langste eind heeft getrokken – zij die de macht hadden (of nog steeds hebben) om hun visie vast te leggen in boeken, musea, monumenten of schoolcurricula. Andere stemmen, vaak van gemarginaliseerde of onderdrukte groepen, raken ondergesneeuwd, bewust genegeerd of zelfs vernietigd.

Hoe werken de onderdrukkingssystemen van het herinneren, wat zijn de gevolgen van een dominante lezing van de geschiedenis en hoe maken we ruimte voor andere initiatieven om bij te dragen aan een eerlijker en representatiever collectief geheugen?

Heleen Debeuckelaere gaat hierover in gesprek met historica Chiara Candaele, mede-oprichter van The Black Archives Mitchell Esajas en antropoloog Bambi Ceuppens.

Chiara Candaele

Chiara Candaele behaalde haar graad van master in de Geschiedenis aan de Universiteit Antwerpen in 2016. Sinds oktober 2016 is ze als doctoraatsbursaal verbonden aan de Universiteit Antwerpen, waar ze een proefschrift voorbereidt over praktijken van transnationale verplaatsingen van kinderen vanuit een (bio)politiek perspectief(België, 1945-1990). Ze is geïnteresseerd in de vervlechting van zorg en macht,  en voert onderzoek naar (de geschiedenis van) gezinspolitiek, ouderschap en postkoloniale migratie.

Chiara Candaele is lid van het Centrum voor Politieke Geschiedenis (UA) en verbonden aan het onderzoeksnetwerk COAC (Children as Object and Actors of (post-)Colonial Change) aan de Universiteit van Amsterdam. 

Bambi Ceuppens

Bambi Ceuppens is onderzoeker, taalkundige, historicus en sociaal antropoloog. Sinds 2007 is ze senior onderzoeker en curator bij het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika in Tervuren, België. Ze speelde een cruciale rol bij de intensieve renovatie en de ontwikkeling van de nieuwe tentoonstellingen in het museum tussen 2008 en 2018. Haar expertisegebieden zijn de westerse representatie van Afrika en Afrikanen, en de Belgische en Congolese koloniale geschiedenis. Ze behaalde een doctoraat in de sociale antropologie aan de Universiteit van St. Andrews. Later gaf ze les aan de universiteiten van St. Andrews, Edinburgh en Manchester, en aan verschillende kunstacademies in België. Ze was tevens postdoctoraal onderzoeker aan de Universiteit Gent en de Katholieke Universiteit Leuven, en is momenteel deeltijds hoogleraar aan de Universiteit van Nijmegen. Haar expertisegebieden zijn de westerse representatie van Afrika en Afrikanen, en de Belgische en Congolese koloniale geschiedenis. Ze onderzoekt de Congolese diaspora in België, de koloniale en postkoloniale populaire cultuur in Congo, en autochtonie, interculturaliteit en multiculturalisme in het Vlaams Gewest. Ceuppens was tevens commissaris van de tentoonstelling Indépendance! over de onafhankelijkheid van Congo, die het KMMA in 2010 organiseerde ter gelegenheid van de 50e verjaardag van de onafhankelijkheid van de voormalige kolonie van België. In 2016 cureerde ze Congo Art Works in samenwerking met kunstenaar Sammy Baloji. De tentoonstelling werd geïnitieerd door het Afrika Museum in Tervuren, België.

Mitchell Esajas

Mitchell Esajas studeerde bedrijfskunde en antropologie. Hij is medeoprichter van New Urban Collective, een netwerk voor studenten en young professionals van diverse culturele achtergronden. Vanuit NUC is hij als duizendpoot betrokken bij verschillende initiatieven die bijdragen aan de dekolonisering van het onderwijs, diversiteit en inclusie op de arbeidsmarkt en het opzetten van The Black Archives. The Black Archives is een archief dat zich richt op geschiedenis, cultuur en literatuur van Zwarte mensen in Nederland, en daarbuiten.

Heleen Debeuckelaere (moderator)

Heleen Debeuckelaere is een historicus van opleiding (Universiteit Gent) en binnenlandjournalist bij De Standaard. Ze woont en werkt in Brussel, waar ze schrijft over sociale ongelijkheid en justitie. 

Meer Festival van de Gelijkheid!